Elementaire overwegingen
De chemiesector is groot en gevarieerd, waardoor bedrijven aankoopstrategieën op maat moeten ontwikkelen en invoeren. Flexibiliteit in de supply chain is daarnaast van essentieel belang binnen deze sector, vooral gezien de fluctuerende kosten en geopolitieke druk in Europa.
Chemiebedrijven moeten o.a. specifieke hoeveelheden grondstoffen tegen de juiste prijs kunnen aankopen om te kunnen groeien en daarbij voldoen aan specificatie- en kwaliteitscriteria. Volgens McKinsey zijn de aankoopuitgaven gelijk aan 20 tot 60% van de verkoopomzet voor specialistische chemiebedrijven en tot 80% voor producenten van basisproducten.
Hoewel verstoringen in de wereldwijde markt voor grondstoffen de toeleveringsketens flink door elkaar hebben geschud, is er ook een enorm winstpotentieel te behalen, vooral gezien de volatiele grondstofprijzen en globale instabiliteit. Verder blijven de uitdagingen rond indirecte uitgaven ook een belangrijk aspect om te overwegen.
Hieronder worden enkele uitdagingen uitgebreid besproken. Daarnaast wordt er ook gekeken naar hoe een strategische aanpak kan leiden tot kostenbesparingen, flexibele supply chains en innovatie.
Met welke uitdagingen wordt de chemiesector geconfronteerd?

Complexe producten
Grondstoffen aankopen wordt gezien prijsschommelingen steeds uitdagender. Als gevolg van deze volatiliteit zijn aankoopafdelingen gedwongen om duurzame processen en oplossingen op de lange termijn te ontwikkelen voor het beheer van een betrouwbaar leveranciersnetwerk.
Dit heeft grotendeels te maken met het feit dat klanten nicheproducten zoeken, wat een invloed heeft op de nodige materialen en de winstgevendheid van inflexibele productiesystemen.
Het soort producten is ook ingewikkeld. Een bedrijf moet misschien slechts een relatief klein aantal verschillende grondstoffen aankopen (10-20), die goed zijn voor meer dan de helft van de uitgaven, maar moet toch een aantal belangrijke beslissingen maken: de herkomst van het materiaal, de vorm waarin het wordt gekocht en de kwaliteit. Al deze beslissingen hebben op hun beurt invloed op de verwerkingskosten.
De situatie voor chemiebedrijven is ook extra complex gezien de staat van de aankoopmarkten wereldwijd. Prijzen kunnen extreem volatiel zijn, waardoor timing een kritische factor wordt voor procurementteams. Daarnaast moeten importtaksen en wisselkoersen voortdurend gecontroleerd worden aangezien deze een grote invloed kunnen hebben op hoe aantrekkelijk een markt is om op in te kopen. Leveranciers van jongere markten, zoals de VS en China, moeten ook grondig geanalyseerd worden alvorens er bij hen kan worden ingekocht.
Indirecte uitgaven stroomlijnen in de procurementafdelingen van chemiebedrijven betekent leveranciers zoveel mogelijk consolideren en digitale tools inzetten voor uitgavenanalyse en betere contractvoorwaarden. Bedrijven die al rekening houden met duurzaamheid, kunnen hun inspanningen ook uitbreiden door voorrang te geven aan leveranciers met sterke milieu- en ethische normen.
Efficiënt beheer van de long tail ondersteunt niet alleen de flexibiliteit van supply chains in de chemiesector, maar sluit ook aan bij bredere bedrijfsdoelstellingen, zoals kostenbesparing, consistente bedrijfsactiviteiten en duurzaamheid.

Prijzen volgens indexen
Op het eerste gezicht lijkt het tegenstrijdig, maar de prijzen van veel grondstoffen worden grotendeels bepaald door gestandaardiseerde indexen. Deze weerspiegelen bredere markttrends, referentiewaarden of sectorspecifieke economische indicatoren, zoals productiekosten en de dynamiek van vraag en aanbod.
Veel bedrijven baseren zich op deze indexen bij prijsonderhandelingen. Dit kan het aankoopproces echter te veel simplificeren, terwijl er juist expertise nodig is om een breed scala aan variabelen, relaties en strategische overwegingen mee te nemen: factoren die verder gaan dan louter indexprijzen. Hierdoor investeren veel bedrijven niet in de kennis en tools waar procurementafdelingen effectief nood aan hebben.

Long tail van artikelen met laag aankoopvolume
Naast de basisgrondstoffen die moeten worden ingekocht, zijn er vaak nog extra grondstoffen die nodig zijn in de productie. Veel van deze materialen vallen onder indirecte uitgaven (tail end): producten die in kleine hoeveelheden worden ingekocht of slechts zelden worden gebruikt, maar niet onoverkoombaar zijn. Een effectief beheer van deze uitgaven kan de algemene efficiëntie verhogen, kosten besparen en tegelijkertijd versnippering in de toeleveringsketen verminderen.
Deze artikelen in kleinere volumes moeten vaak in verschillende combinaties van verpakking en etikettering worden geleverd om te voldoen aan klantspecificaties. Dit brengt strategische aankoopuitdagingen met zich mee voor chemiebedrijven, zoals voorraadbeheer, standaardisering van processen en compliance met kwaliteitscontroles. Zonder een duidelijke strategie wordt het risico op inefficiënties en hogere operationele kosten al snel realiteit.
Naast grondstoffen omvat indirecte aankoop in de chemische sector ook essentiële operationele benodigdheden, van laboratoriummateriaal tot het onderhoud van productiemachines. Met meerdere locaties en diverse teams om te ondersteunen, is een gestandaardiseerde aanpak van indirecte uitgaven cruciaal om maverick buying te voorkomen en de toewijzing van middelen te optimaliseren.

Te veel werk voor aankoopafdelingen
Het spreekt voor zich dat het bovenstaande heeft geleid tot een steeds hogere werkdruk voor procurementafdelingen. Naast de toewijzing van middelen, moeten procurementprofessionals ook een grondige kennis bezitten over de technische details, het marktaanbod in hun nichecategorieën en de efficiëntie van systemen voor indirecte uitgaven. Sterke analytische en strategische skills zijn onmisbaar: een grote uitdaging in tijden van een tekort aan gekwalificeerd personeel.

Streven naar een duurzamere toekomst
Innovatie en duurzame(re) aankoopprocessen kunnen chemiebedrijven ondersteunen om duurzamer te zijn. Er zijn echter verschillende factoren die dit niet eenvoudig maken, met name het waarborgen van duurzaamheid binnen complexe, wereldwijde toeleveringsketens, van grondstoffenwinning tot de levering van eindproducten, vormt een uitdaging. Bovendien wordt de chemiesector ook gekenmerkt door de inherente milieubelasting van processen en producten: het verduurzamen vraagt aanzienlijke investeringen om verandering mogelijk te maken.
Duurzamere procurement vereist investeringen in onderzoek, kennis van de relevante wet- en regelgeving, het informeren van eindklanten over duurzamere keuzes en zakendoen met leveranciers die milieuvriendelijk te werk gaan. Bedrijven moeten dus in staat zijn om leveranciers efficiënt te kunnen beoordelen en verifiëren, wat aanzienlijke inspanningen vereist als er wordt samen gewerkt met een ruim aantal verschillende leveranciers.
Hoe kan procurement een strategische rol spelen binnen deze uitdagingen?
Strategische aankoop ligt aan de basis bij het confronteren van deze uitdagingen. Organisaties moeten die rol echter eerst inzien en procurement beschouwen en behandelen als een fundamentele en strategische functie binnen een bedrijf.
Aankoopinitiatieven kunnen niet alleen een grote bijdrage leveren aan de financiële prestaties en de totale uitgaven verlagen, maar supply chains flexibeler maken, voor meer duurzaamheid zorgen en innovatie stimuleren. Bovendien is de indirecte aankoop optimaliseren een van de belangrijkste manieren waarop bedrijven de werklast van aankoopteams kunnen verlichten om zo meer capaciteit over te hebben voor strategische bedrijfsactiviteiten.
Chemiebedrijven die hierin voorlopen, meten hun successen op het gebied van operationele en technologische excellentie, schaalvoordeel, integratie en beschikbaarheid van grondstoffen, betrouwbare en kostenefficiënte logistiek, terwijl complexe processen tot een minimum worden beperkt.
Wat procurement betreft, worden er langdurige en evenwichtige zakenrelaties opgebouwd met leveranciers, zowel voor directe als indirecte aankoopbehoeften. Veiligheid, betrouwbaarheid, concurrentiekracht en innovatie gaan hier hand in hand met ethische praktijken en duurzame ontwikkeling. Strategische besluitvorming wordt daarnaast ondersteund door grondige bedrijfsinzichten en financiële transparantie.

Segmenteren is het begin
Een van de manieren waarop chemiebedrijven hun aankoopstrategieën succesvol implementeren is door hun aankoopcategorieën te segmenteren op basis van hun relevantie en waarde voor de organisatie in kwestie.
Materialen kunnen worden onderverdeeld in 3 categorieën: strategisch (laag aantal grondstoffen dat goed is voor het grootste deel van de bedrijfsuitgaven), kritisch (grondstoffen waar minder middelen naartoe gaan, maar die essentieel zijn voor de dagelijkse bedrijfsvoering) en tail end (het resterende lagere volume van minder belangrijke producten). Inzicht krijgen in de categorie van elke grondstof ligt aan de basis van het ontwikkelen van een aankoopstrategie, zoals een analyse van de TCO (‘total cost of ownership‘) en meest kostenefficiënte aankoopmarkt.
Om procurementprocessen te optimaliseren, is het daarna belangrijk om de belangrijkste kernfactoren te analyseren: commerciële, technische en op basis van de vraag.
Commerciële kernfactoren: in plaats van uitsluitend te vertrouwen op contract- en leveranciersbeheer bij de aankoop van (in)directe materialen, kan het voordeel opleveren om in tijden van belangrijke marktveranderingen opnieuw te onderhandelen over contractvoorwaarden en zo prijsschommelingen op te vangen. De prijzen van de nodige strategische en kritische grondstoffen kunnen wereldwijd sterk variëren, afhankelijk van kwaliteit, beschikbaarheid, energieprijzen en lokale vraag. Diepgaande globale marktinzichten en sterke analytische skills helpen om potentieel te identificeren, zonder dat leveranciers onder druk moeten worden gezet.
Technische kernfactoren: door productspecificaties of -gradaties aan te passen en inzicht te krijgen in de productiekosten en capaciteiten van leveranciers, worden aanzienlijke besparingen al snel realiteit. Zo kunnen processen worden geoptimaliseerd door andere grondstoffen te gebruiken, productrecepten te wijzigen of verhoudingen dynamisch aan te passen op basis van prijsontwikkelingen.
Kernfactoren op basis van de vraag: hier staat het eigen productieproces centraal. Een betere coördinatie tussen verschillende bedrijfsvestigingen en/of -takken kan resulteren in grote besparingsmogelijkheden. Zo kan het standaardiseren van verpakkingen of het centraliseren van de voorraad een groot verschil maken. Verschillende afdelingen maken mogelijk gebruik van dezelfde grondstof, die echter wordt ingekocht bij meerdere leveranciers terwijl één volstaat. Alternatieven vinden om de vraag aan te passen of te verminderen kan een investering vragen, zoals nieuwe apparatuur, maar biedt op de lange termijn besparingsmogelijkheden.
Deze aanpak stelt bedrijven in staat om financieel voordeel te behalen, met name besparingen wat betreft basisgrondstoffen en indirecte aankoopcategorieën. Een strategischere benadering, in combinatie met specialistische vakkennis en marktinzichten, biedt chemiebedrijven een compleet beeld van de toeleveringsketen en beschikbare leveranciers. Bovendien stelt het bedrijven in staat om slimmer en gestructureerder te onderhandelen.

Haal het meeste uit aankoopstrategieën
Bij Unite helpen we grote chemiebedrijven nu al om hun aankoopstrategieën te optimaliseren en hun supply chains flexibeler te maken.
Unite is aanwezig in verschillende Europese landen waardoor het de ideale keuze is voor bedrijven die een digitale oplossing willen uitrollen in verschillende Europese kantoren en bedrijfsafdelingen. We bieden zowel standaard- als gespecialiseerde productassortimenten aan om te voldoen aan alle indirecte aankoopbehoeften. Daarnaast zijn al onze leveranciers geverifieerd zodat compliance geen probleem vormt.

Een aankoopstrategie met Unite
Stroomlijn processen en behoud het overzicht over alle facturen met slechts één systeem dat alle indirecte aankoopbehoeften dekt. Naast tijd- en kostenbesparing biedt Unite’s rapportagefunctionaliteit ook de mogelijkheid om gegevens eenvoudig te analyseren, zodat er efficiënt prioriteit kan worden gegeven aan aankoopstrategieën.
Ontdek hoe wij chemiebedrijven ondersteunen met hun uitdagingen.
Lees onze andere blogs per sector

Procurement in de energiesector
Hoe aankoopstrategieën en technologie tot bedrijfsgroei leiden in de energiesector en het hoofd kunnen bieden aan diverse uitdagingen.

Inkoopuitdagingen in de transport en logistiek oplossen
Transport- en logistiekbedrijven zijn de motor voor commerciële handel wereldwijd.

Procurement en werktuigbouwkunde
Procurement in productie: hoe innovatieve inkoopoplossingen een antwoord kunnen bieden op de uitdagingen in de werktuigbouwkundige sector