Dit artikel biedt een antwoord op de volgende vragen:
Wat is maverick buying?
Maverick buying verwijst naar niet-strategische aankopen van zogenaamde C-artikelen, artikelen van lage waarde die in kleine hoeveelheden worden ingekocht. Het gaat over artikelen waar bedrijven vaak niet bij stil staan, maar die wel nodig zijn op de werkvloer, zoals koffie, snacks, papier, lamineerapparaten en betaalde diensten. Voorbeelden hiervan zijn de installatie van IT-apparatuur en het onderhoud of de reparatie van apparaten en gereedschap.
Het onderscheidende kenmerk van maverick buying is dat deze aankopen buiten bestaande raamcontracten met leveranciers worden gedaan. Aangezien individuen deze artikelen aankopen, zijn procurementteams niet op de hoogte van deze transacties.
Ongecontroleerde aankoop kan echter leiden tot onvoorziene hoge kosten en een aankoopproces dat niet conform normen en wetten is.
Waarom komt maverick buying voor?
We zijn vaak geneigd om te kopen wat we willen, wanneer we het willen. Die ‘behoefte’ om iets ‘nu’ te hebben trekt zich ook door naar B2B-omgevingen en ligt aan de basis van maverick buying.
Deze niet-strategische manier van inkopen kan inderdaad snellere levertijden garanderen, faciliteert de controle over individuele aankoopbehoeften en steunt in sommige gevallen lokale ondernemers. Welke andere factoren dragen echter bij aan maverick buying op bedrijfsniveau?
Geen aandacht voor normen en wetten op managementniveau
Als het bedrijfsmanagement geen belang hecht aan het naleven en monitoren van aankoopprocessen, wordt het bijna onmogelijk om de aankoop in het hele bedrijf te optimaliseren.
Het centrale aankoopteam heeft dan namelijk geen ondersteuning om bepaald aankoopgedrag te stimuleren, met als risico dat bedrijven contractvoorwaarden en onderhandelde prijzen mislopen. Aangezien er dan geen motivatie om regels te volgen of processen te controleren, zullen gedecentraliseerde aankoopteams doen wat ze willen.
Te weinig gestandaardiseerde bedrijfsprocessen
Als er geen standaard aankoopprocessen vastgelegd zijn voor alle (inter)nationale locaties van een bedrijf, zullen teams overgaan naar eigen uitgevonden processen met oplossingen die hun voorkeur genieten. Uiteraard vergroot dit het risico op maverick buying.
Onduidelijke aankoopprocessen
Medewerkers, vooral in regionale of gespecialiseerde afdelingen, zijn eerder afgeschrikt door langdurige gecentraliseerde aankoopprocessen voor alledaagse artikelen. Met als gevolg dat ze kiezen voor oplossingen die eenvoudiger lijken met maverick buying tot gevolg.
Catalogi beantwoorden niet aan de aankoopbehoeften
Maverick buying komt voor als goedgekeurde leverancierscatalogi beperkt zijn, waardoor het aanbod niet voldoet aan de verwachtingen van inkopers.
De nieuwsbrief van Unite houdt je op de hoogte van de nieuwste trends in de procurementsector.
Welke risico’s zijn er voor mijn bedrijf?
Voor medewerkers lijkt maverick buying onschadelijk, maar bedrijven lopen wel degelijk risico normen niet na te leven door een gebrek aan transparantie en verantwoording. Dit zijn de grootste risico’s:
Fouten in de boekhouding
Ad hoc bestellingen plaatsen bij nieuwe, ongecontroleerde leveranciers kan leiden tot betalings- en afstemmingsproblemen. Bestellingen bij nieuwe leveranciers moeten bovendien handmatig worden ingevoerd in een centraal boekhoudsysteem, wat per definitie trager en foutgevoeliger is.
Slechte bedrijfsinzichten
Zonder kennis van wie, wat, waarom, waar, wanneer en hoe op het gebied van bedrijfsuitgaven, is het voor de Chief Procurement Officer en de financiële afdeling moeilijker om een duidelijk beeld van het uitgavenpatroon te hebben. Als gevolg is het voor hen ook gecompliceerder om effectieve indirecte aankoopanalyses uit te voeren en realistische KPI’s vast te stellen.
Geen transparante cash flow
Maverick buying veroorzaakt vertragingen, fouten en ontbrekende informatie in financiële rapportages omdat wat niet inzichtelijk is, niet goed kan worden gemeten. Een gebrek aan tijdige inzichten leidt dan weer tot het risico op onverwachte problemen met de cash flow.
Hoge proceskosten
Procurementafdelingen hebben doorgaans als KPI kosten te besparen op basis van strategische aankoopstrategieën, maar maverick buying maakt dit moeilijker. Dit heeft ook een negatieve invloed op de efficiëntie van de aankoopafdeling en zorgt voor meer werk voor de boekhouding, wat ook resulteert in hogere administratieve kosten. Centrale bedrijfsprocessen kunnen een groot verschil maken door P2P en indirecte aankoop te stroomlijnen.
Verslechterde leveranciersrelaties
Inkopen bij de concurrentie van een vaste voorkeursleverancier komt een bestaande zakenrelatie uiteraard niet ten goede. Daarnaast maakt de afwezigheid van contracten met ad hoc leveranciers een bedrijf ook kwetsbaarder wat betreft de aankoop van artikelen, levertijden, retouren, terugbetalingen en algemene toeleveringsrisico’s.
Weinig of geen conformiteit met CSR- en ESG-normen
Investeerders en regelgevende instanties verwachten als onderdeel van CSR- en ESG-strategieën steeds meer transparantie van bedrijven over hun toeleveringsketen, de bijbehorende risico’s en de impact op het milieu. Deze omvatten naleving van de WEEE-richtlijn voor elektrische en elektronische apparatuur, toezeggingen op het gebied van mensenrechten en rapportage over koolstofemissies. Indien er niet voldoende leveranciersinformatie beschikbaar is, lopen bedrijven het risico zaken te doen met leveranciers die de regelgeving ondermijnen in hun bedrijfsactiviteiten.
Een bedrijfscultuur die normen niet in acht neemt
Maverick buying zorgt niet alleen voor een financieel of bedrijfsrisico. Het heeft ook invloed op de goede werking van het management. Als medewerkers het gevoel hebben dat het management hun aankoopuitgaven niet op orde heeft, verliezen zij ook de motivatie om hun aankoop te optimaliseren.
Wat is de oplossing?
Vermijd eenvoudig de risico’s die maverick buying met zich meebrengt met de hulp van Unite en onze geïntegreerde marktplaats. Ontdek vandaag nog hoe wij jouw aankoopprocessen kunnen ondersteunen en optimaliseren.
Maak een einde aan maverick buying
Ga naar deel twee van onze blogreeks over maverick buying, ‘Eenvoudige oplossingen die een einde maken aan maverick buying’, en ontdek hoe je maverick buying kunt herkennen én voorkomen.
Ontdek onze nieuwste berichten en inzichten
Meer informatie over aankooptrends en -strategieën
Unite als centrale inkoopoplossing voor EnBW
Succesverhaal: Energieleverancier EnBW koopt duurzaam en efficiënt in.
Hoe bieden we het hoofd aan uitdagingen van procurementprofessionals na de coronapandemie?
Het belang van indirecte aankopen in procurement-strategieën
Indirecte aankopen zijn goed voor 20% van de totale bedrijfsuitgaven. Dit artikel analyseert de uitdagingen die hiermee gepaard gaan en hoe efficiënt beheer aanzienlijke besparingen mogelijk maakt.